।। श्री बायजी मानसपूजा ।।
नमो देवै महादेवै शिवायै सततं नम:
नम: प्रकृत्यै भद्रायै नियत: प्रणत:स्मताम्
सर्वमंगल मांगलै शिवे सर्वार्थसाधिके
शरण्यै त्र्यम्बके गौरी नारायणि नमोऽस्तुते
करण्या मानस पूजन | शांत निर्मळ करुनि मन |
जानकीची प्रतिमा समोर आणून | सुस्वागत केले मनोमनी || १ ||
ह्रुदयस्थ कल्पिले सिंहासन | सुवर्ण-रत्नजडित छान |
मी तिज बैसविले विनवून सुहास्यवदने पाहतसे || २ ||
येई येई गे माऊली तुझी वाट किती मी पाहिली |
सारी गात्रे अधीर झाली दर्शन तुझे घ्यावया || ३ ||
आदरे बैसविले सिंहासनी वारंवार वंदने करुनिं |
विंझण घातले स्वकरांनी श्रमपरिहार कराया || ४ ||
सुवर्णपात्र घेतले करी पदयुग्म ठेविले त्यांचे वरि |
शिर ठेविले चरणावरी जय जानकी म्हणोनियां || ५ ||
विविध सुगंधित तेलांनी पदप्रक्षालन केले मनी |
ते पुशिले मी स्वकरांनी हळुवारपणे सावकाश || ६ ||
गोरस दधि-धृत मधुशर्करा पंचामृत |
सर्व करोनियां मिश्रित पूजनास मी प्रारंभिले || ७ ||
गंगा यमुना गोदावरी नर्मदा सिंधू कावेरी |
चांदीच्या भरोनियां घागरी पूजनासाठी कल्पिल्या || ८ ||
केशरमिश्रित उटी घेऊनी पदयुग्मास दिली चर्चुनी |
एकैक पवित्र जलाने अभिषेक मनी आरंभिला || ९ ||
सुवर्णपात्र घेतले भरोनी हर गंगे नर्मदे म्हणूनि |
पदयुग्मावर घातले भरभरोनी अति हर्षुनियां अंतरी || १० ||
चरणतीर्थ केले प्राशन स्वशरिरी केले प्रोक्षण |
करावया पापक्षालन मी प्रार्थिलेंसे तिजला || ११ ||
शालु रेशमी दिला सुंदर चोळी त्या साजेसी रंगदार |
शाल घातली मी अंगावर पुन्हा बैसविले सिंहासनी || १२ ||
ऐसें वस्त्रातें देऊनी कुंकुम अक्षता भाळी लावुनी |
केसांची बांधावया वेणी फणी सुंदर दिली करांत || १३ ||
बहुविध सुगंधित पुष्पांनी शमी बिल्वादिक गुलाबांनी |
मोगरा चंपक गुंफोनी पुष्पमाला घातल्या || १४ ||
भांगी भरला शेदुर लाविला हिना, केवडा, अत्तर |
नथ नाकांत दिली सुंदर तिज प्रिय असे म्हणोनियां || १५ ||
कल्पिले सुवर्णालंकार गळी माणिकमोत्यांचे हार |
बाजुबंद दिले नागाकार कंबरपट्टा नक्षीदार || १६ ||
पायी तोरड्यांचा झंकार जोडवी पदांगुलीत सुंदर |
घातले विविध अलंकार नखशिखांत माऊलीला || १७ ||
धुप-दिप दिले उजळोनी शुद्ध प्रेम-भावें भरोनी |
आरती करितसे मनोमनीं जय जय जानकी म्हणोनियां || १८ ||
जय जानकी दुर्गेश्वरी अनंत नमने चरणांवरी |
जन्म घेतला भूवरि जड मूढ उद्धराया || १९ ||
जे त्रिविध तापें पोळले त्यांवरिच तुम्ही प्रेम केले |
दु:ख तपादि हरिले सुखी केलें भक्तजनां || २० ||
जे तव पदकमलीं रमले त्यांना तुम्हींच हो तारिलें |
उच्च नीच न पाहिले समदृष्टिने सांभाळिलें तयांना || २१ ||
तरी हे करुणाघन माऊली तव पूर्ण कृपेची सावली |
मानसपूजेनें लाभली ती शिरीं राहो निरंतर || २२ ||
ऐसें करितां गुणगायन अष्टभाव आले दाटून |
माऊलीचे धरुनियां चरण आनंदाश्रुंनी धुतले मी || २३ ||
आतां भूक लागली म्हणून सुवर्णाचें ताट घेतले कल्पून |
षड्रस परिकर पक्वान्न मिष्टान्न वाढीले मनोमनीं || २४ ||
स्वकरे भरविला गोड घांस जेवण्यास कथिले सावकाश |
जें जें आवडले माऊलीस तें तें आग्रहाने वाढलें || २५ ||
उशीर झाला म्हणून क्षमा घेतलीसे मागून |
शेष मजकरीं दिले उचलोन प्रसाद म्हणूनी भक्षिला || २६ ||
ऐसें प्रेमें केल्या भोजन आणि करितां मुखप्रक्षालन |
तांबूल श्रीफळ देऊन सुवर्ण दक्षिणा दिल्या मी || २७ ||
रत्नदीपांची पंचारती घेऊनी मनोभावें तिज ओवाळूनी |
प्रदक्षिणा सावकाश करोनी लीन झालो तिचे पायी || २८ ||
आतां केलें गायन भजन जय जगदंबे जानकी म्हणून |
तुमचें कराया गुणगायन स्फुर्ति द्यावी मजला || २९ ||
तूं लावण्यमयी, तारुण्यमयी तूं कारुण्यमयी, चैतन्य-मयी |
तूं कल्याणमयी, आनंदमयी तूं कल्पनातीत, ज्योतिर्मयी || ३० ||
तूंच परा मध्यमा, पश्यंती आद्या, वेदगर्भा शारदा भारती |
जगदव्यापिनी, सर्वा शुक्ला वीणावती वागीश्वरी. प्रज्ञा, ब्रह्मकुमारी || ३१ ||
सर्व जगाचें करितसे धारण पोषण तूंच ती महादेवी जाणून |
चरणी अनंत करितो नमनें कल्याणमयी शिवे तुला || ३२ ||
तूंच वसशी दृष्य-अदृश्यांत तैसीच स्थूळ-सूक्ष्मरुपांत |
ऐशा चित्शक्तीचे रुपांत विश्व-विश्वेश्वर व्यापिला || ३३ ||
तरी आम्हांस द्यावे अभयदान अमृत दृष्टिने न्याहाळून |
भवसागर जाया तरुन चरणी ठाव द्यावा निरंतर || ३४ ||
ऐसे माऊलीला आळवून भावपुष्पांजली अर्पून |
प्रदक्षिणा भोंवताली करुन मानसपजा पूर्ण केली || ३५ ||
मस्तक ठेवितां चरणावरी तो अभयकर ठेविला शिरावरी |
म्हणे संतुष्ट जाहले तुजवरी सेवा गोड स्वीकारली || ३६ ||
सदभक्त माझा होशील तुज पूर्ण गुरुकृपा लाभेल |
सर्व सौख्यें मिळतील आशीर्वाद आहे निरंतर || ३७ ||
